AİHM ÖNÜNDE SÜRESİ İÇERİSİNDE CEVAP VERİLMEDİĞİ GEREKÇESİYLE KAYITTAN DÜŞÜRÜLMESİ TALEP EDİLEN 188 BAŞVURU

AİHM Önündeki ByLock İddiasına Dayanan Hukuka Aykırı Tutuklamalara İlişkin Şikayetler

Başvuruların İncelenmesi

15 Temmuz 2016 tarihi darbe girişimi sonrası ByLock kullandığı vb. iddiasıyla tutuklanan ve ‘Özgürlük ve Güvenlik Haklarının’ ihlal edildiğinden şikâyet ederek AİHM önünde bireysel başvuru yapan toplamda 2.543 başvurucunun kabul edilemez bulunmayan şikayetleri 11 ayrı grup halinde 23/11/2021 tarihinde Türk Hükümet’ne bildirilmişti. Aşağıda tek tek belirtilen bu gruplarda yer alan davalarda Hükümet’in gözlemleri 24/03/2023 tarihinde başvurucu ya da avukatlarının eComms hesaplarına yüklenmişti (gelişmeyi ele aldığım ve ilgili 2.543 başvurucunun yer aldığı listeye ulaşmak için tıklayınız [Türk Hükümeti’nin kayıttan düşürülmesini talep ettiği kişilerin listesi ise yazının sonunda olup bu listeye doğrudan ulaşmak için buraya tıklayınız.]).

Aşağıdaki 11 grup, AİHM’in 23/11/2021 tarihinde Türk Hükümeti’ni savunmaya davet ettiği gruplardır. Türk Hükümeti’nin kayıttan düşürülmesini talep ettiği kişilerin listesi ise yazının sonunda olup bu listeye doğrudan ulaşmak için buraya tıklayınız.

• Tamer KARA against Turkey and 218 other applications
• Mehmet Furkan KESLER against Turkey and 258 other applications
• Sadullah YAĞCI against Turkey and 245 other applications
• Fatih KELLEGÖZ against Turkey and 249 other applications
• Emin YILDIRIM against Turkey and 234 other applications
• Mehmet DUYMAZ against Turkey and 265 other applications
• Fatih Şükrü GÖKÇEK against Turkey and 197 other applications
• Enes MANAV against Turkey and 214 other applications
• Murat KÜÇÜKGÖZ against Turkey and 195 other applications
• Fatoş MUTLUER against Turkey and 240 other applications
• Aydın Yaşar ÇETİN against Turkey and 215 other applications

Türk Hükümeti’nin İkinci Gözlemlerinde Dile Getirdiği Hususlar

Türk Hükümeti’nin Mahkeme’ye sunduğu ikinci savunması, 05/01/2024 – 19/01/2024 tarihleri arasında başvurucu ya da avukatlarının eComms hesaplarına yüklendi. Hükümet’in dile getirdiği hususlar aşağıdaki gibidir:

Olgu Ve Olaylara Ilişkin Hükümetin Beyanı

• Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 141. Maddesi kapsamında tazminat davası açan başvurucuların başvurularının kayıttan düşürülmesi gerektiği,
• Türk Hükümeti’nin, 15 Temmuz 2016 tarihli darbe girişimi sonrası 21 Temmuz 2016 tarihinde Sözleşme’den kaynaklanan yükümlülüklerini askıya aldığı, bu nedenle şikâyet konusu tutuklama tedbirlerinin ulusun karşı karşıya olduğu tehlike ve tehdit ile uyumlu olduğu,
• Bazı başvurucuların şikayetlerini Anayasa Mahkemesi önünde dile getirmeden doğrudan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi önünde dile getirdiğini, bu şikayetlerin kabul edilemez bulunması gerektiği.

Kabul Edilirlik Ve Esasa Ilişkin Hükümetin Beyanı

• Bazı başvurucuların ek gözlemlerinde yeni şikâyetler dile getirdiği,
• İki başvurucunun süresi içerisinde kendi gözlemlerini ve adil tazmin taleplerini sunmadığını, bu başvuruların kayıttan düşürülmesi gerektiğini.

Adil Tazmin Taleplerini Ilişkin Hükümetin Beyanı

• Maddi tazminat talebinde bulunan başvurucuların, iddia ettikleri zararlarının iddia ettikleri ihlalden kaynaklandığına dair somut herhangi bir belge sunmadıkları,
• Başvurucuların iddia ettikleri manevi zararları ile iddia ettikleri ihlal arasında herhangi bir illiyet bağının bulunmadığı,
• Başvurucuların ödenmesini talep ettikleri gider ve masrafların aşırı ve temelsiz olduğunu, ayrıca bu gider ve masraflara yönelik başvurucuların herhangi bir fatura ya da dekont sunmadıkları

Bu Gözlemlere Karşı Yapılması Gerekenler

Hükümetin bu gözlemleri sadece bilgi amaçlı başvurucuların dikkatine sunulmuştur. Türk Hükümeti’nin beyanında yer alan önemli olgusal aykırılıklar hariç, başvurucuların bu gözlemlere herhangi bir cevap vermemesi gerekir.

Türk Hükümeti’nin Kayıttan Düşürülmesini Talep Ettiği Başvurular

Genel Bir Bakış ve Oran

Daha önce pek çok kez dile getirdiğim üzere, maalesef 2022 yılı 31 Ağutos ya da 12 Eylül tarihlerine kadar Türk Hükümeti’nin savunmasına cevap verilmesi gereken 913 başvurunun %18’i, süresi içerisinde cevap verilmemesi nedeniyle kayıttan düşürülmüştü (ilgili yazım için tıklayınız). Söz konusu 2.543 başvuru kapsamında ise başvurucu ya da avukatları tarafından ilk süresi içerisinde cevap verilmediği gerekçesiyle Türk Hükümeti, ilgili başvuruların %9‘unun kayıttan düşürülmesini talep etti.

Başvurucu ya da Avukatları Ne Yapmalı?

Türk Hükümeti’nin kayıttan düşürülmesini talep etmelerine rağmen başvurucu ya da avukatlarının hareketsiz kalmaları durumunda AİHM, ilgili davaları kayıttan düşürecektir (örnek vakalar için buraya tıklayınız). İlgililer, başvurunun kayıttan düşürülmesini önlemek amacıyla AİHM ile iletişime geçerek davalarını takip etme niyetinde olduklarını belirtmelidirler.

Aşağıda Türk Hükümeti’nin kayıttan düşürülmesini talep ettiği başvuruların listesi yer almaktadır. Bu listede yer alıp da davasını takip etme niyetinde olan başvurucu ya da avukatların tarafımla iletişime geçmeleri durumunda kendileri ile bu niyetlerini Mahkeme’ye bildirebilecekleri bir dilekçe paylaşacağım ayrıca durumun aciliyetine binaen yine bu kapsamda AİHM ile faks üzerinden de iletişime geçerek kendilerine kolaylık sağlayacağım. Bu kapsamda vereceğim ücretsiz destek yalnızca otuz gün ile sınırlı olacaktır.

Türk Hükümeti’nin Kayıttan Düşürülmesini Talep Ettiği Başvuruların Listesi

Türk Hükmeti’nin, ilk süresi içerisinde cevap verilmediği gerekçesiyle başvurusunun kayıttan düşürülmesini istediği tüm başvurucuların adlarını, soyadlarını ve yargılandıkları mahkemeleri çıkartarak toplu bir liste haline getirdim. Böylelikle merak edenler bu listede yer alıp almadığını görebilirler.

Eğer bu listede yer almıyorsanız herhangi bir işlem yapmanıza gerek yoktur. Eğer başvurunuz bu listede yer alıyorsa, başvurunun kayıttan düşürülmesini önlemek amacıyla AİHM’e iletişime geçerek davanızı takip etme niyetinde olduğunuzu belirtmeniz gerekir.

Bu yazımı okuyanlardan öncelikle bu listede kendi adlarının olup olmadığını akabinde bir tanıdıklarının olup olmadığını kontrol etmelerini istiyorum. Okuyucularımın listede bir tanıdıklarının olup olmadığını kontrol edebilmeleri amacıyla başvurucuların yargılandığı mahkemeleri de belirttim, böylelikle yargılandığınız ya da tutuklu olduğunuz ilde yargılanan ve ismi listede yer alan başvuruculara ulaşabilirsiniz. Örneğin Samsun’da yargılanan veya Samsun’da herhangi bir ceza infaz kurumunda tutulu bulunan kişiler CTRL+F vasıtasıyla listede ‘Samsun’ kelimesini arattırıp Samsun’da yargılananları tek tek bulabilir. Eğer bir tanıdıkları varsa Hükümet’in başvurusunun kayıttan düşürülmesini talep ettiğini kendisine iletebilir.

AİHM, Kararlarını Ne Zaman Açıklayacak?

Başvuru sayısının çok fazla olması nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin, kararlarını altı aylık uzun bir zaman diliminde açıklaması muhtemeldir. 06/01/2024 tarihli yazımda (okumak için tıklayınız), kararların bu yılın sonunda açıklanmaya başlayacağını beklediğimi belirtmiştim. Bu kapsamda kararların 2024 yılı eylül ayı – 2025 yılı mart ayı arasında açıklanması muhtemeldir.